خط اوستایی

پیش از تدوین کتاب اوستا مؤبدان و روحانیان دین زردشتی آن را حفظ کرده و به یاد می سپرده اند . زیرا کتاب اوستا که به زبان قدیمی مشرق ایران بود صدها سال خط مخصوص به خود نداشته در اواسط دوره اشکانی بر آن شدند که باقیمانده اوستا را بعد از استیلای یونانیان و مقدونیان بر ایران بنگارند گویا بدین کار توفیق نیافتند.

ظاهراً در آن زمان خطی برای کتابت اوستا که کافی برای نشان دادن جزئیات صداها باشد نداشتند. زیرا ضمن تدوین اوستا و تحریر آن متوجه شده بودند که خط پهلوی برای نوشتن و تلفظ صحیح اوستا خالی از اشکال نیست و آن طور که باید مطالب اوستا را با تلفظ حروف پهلوی نمی توان ادا نمود ناچار از این کار منصرف شدند. گویا یک بار هم پیش از میلاد در صدد برآمدند اوستا را بنویسند سپس در زمان اردشیر بابکان و شاپور اول فرزند او کوشش و تلاشهائی در این باره کردند که به نتیجه مطلوب نرسیدند.

بدین جهت مؤبد بزرگ ایران (آذر پدمار اسپند) و سایر بزرگان دین زرتشت در زمان شاپور دوم (که از سال سیصد و ده تا سیصد و هفتاد و نه سلطنت کرده است) برای ضبط دقیق سرودهای دینی از خط پهلوی خطی پرداختند به نام (دین دبیره) به معنی خط دینی که برای نوشتن باقیمانده اوستا به کار برده اند و در نتیجه این کتاب تا امروز به جا مانده است . دانشمندان زبان شناس تصدیق دارند که خط اوستائی (دین دبیره) از کامل ترین خطوط و مظهر یک خط کاملاً الفبائیست که تا کنون بشر اختراع کرده است به طوری که می توان تمام زبان های متداول و معمول امروزه دنیا را با این خط نوشت.

کلماتی که با این خط بنویسند درست با همان تلفظ اصلی خود خوانده می شود و صورت تلفظى آن به همان صدای اصلی خود محفوظ می ماند بر خلاف الفبای پهلوی یا بعضی الفباهای امروزی که از الفبای لاتین گرفته شده و از این امتیاز بی بهره اند. چنانچه در الفبای پهلوی اگر یک کلمه ای نوشته شده باشد خواننده در بعضی موارد دچار حیرت می شود که آن را چگونه بخواند و تلفظ نماید: نا گفته نگذریم در میانه ی خطوط میخی، خط میخی فارسی تنها خطی است که به صورت الفبائی نسبتاً کاملی در آمده است.

به خلاصه آن که الفبای اوستائی دارای ۴۴ علامت است که به طور منفصل و جدا از هم و از راست به چپ نوشته می شوند و چون اعراب هم داخل كلمات و حروف آن است ، خواندن و نوشتن آن را بسیار آسان کرده است به طوری که اگر کسی الفبای آن را بداند می تواند خط اوستائی را به سهولت بخواند.