در گذشته الفباها به دو دسته الفباهای فینیقی و یونانی تقسیم می شدند که در این مطلب به آنها می پردازیم:

الفبای فینیقی

الفبائی که امروزه در تمام ممالک رواج دارد. البته به استثنای جاهائی که خط چینی می نویسند از جائی برخاسته که سوریه خوانده می شود و در کرانه دریای مدیترانه واقع است مردم آن سرزمین را که از کنعانیان بودند فینیقی می خوانند. پیش از استقلال سرزمین آنها شمالش در زیر فرمان قبایل سومری و سپس آکدی ها بود و جنوبش از متصرفات مصر به شمار می رفت.

پس از اینکه قدرت دولت های بزرگ در این نقطه از زمین رو به کاهش نهاد و فینیقی ها قدرت و نفوذی پیدا کردند شهرهای کرانه دریا مرکز سیاست و تجارت و پرستش بت ها و خدایان آنها گردید شهرهای مهم و معروف آنان بیبلس یا گو بلا وصور و صیدا بوده است.

روی نظر و قرائن تاریخی بسیاری گفته می شود الفبای فینیقی در سده سیزدهم قبل از میلاد اختراع شده است. خط فینیقی دارای بیست و دو حرف بی صدا (کنسننت) و بدون حروف با صدا (واول) بود و از آن برای نوشتن دفاتر تجارتی و رفع احتیاجات بازرگانی استفاده می شد. و از راست به چپ نوشته می شد و به طوری که تحقیقات علما عتیقه شناس نشان می دهد همین بیست و دو حرف الفبای فینیقی بود که توسط همان ها به سایر کشورها رفت و دیگران هم از آنان اقتباس کردند و با تغییراتی که در این حروف دادند خطوط دیگری پدید آوردند.

خط فینیقی پایه و اساس خط های دیگری به جز خط چینی گردید و خطوطی که از آن سرچشمه گرفته اند عبارتند از: آرامی، عبری، یونانی، لاتین، سریانی، قبطی، عربی، حبشی، مسند، پهلوی، سانسکریت وایقوری که هر یك پیش از منشعب شدن از خط فینیقی تطور و تکامل یافته بعضی از آنها بالکل از بین رفته و بعضی هم خود منشأ خط های دیگری گردیده و باز ماندند.

الفبای یونان

در داستان یونانیان ثبت است که یک نفر از شاهزادگان فینیقی که اهل شهر صیدا بود، نوشتن را به یونانیان یاد داده است . محتمل است که در سده نهم قبل از میلاد یونانیان الفبای فینیقی را برای کتابت زبان خود قبول و اختیار کرده باشند اما یونانیان در این الفبا تغییراتی دادند و حروف مصوت Voyelies را ایجاد کردند که در نتیجه 22 حرف فینیقی تبدیل به 24 حرف یونانی گردید.

ابتدا خط یونانی را از راست به چپ می نوشتند ولی از قرن پنجم پیش از میلاد از چپ به راست نوشته اند.

الفبای لاتین

یونانی ها در سرزمینی که از قرن دوم قبل از میلاد ایتالیا (ایطالیا) نامیده شده در بین سال های ششصد تا هشتصد پیش از میلاد تجاوزاتی کردند و خط و زبان یونانی در لاسیوم Latioum مرکز ایتالیا معمول ساختند و به عنوان لاسیوم که امروز لاتین می گویند نامیده شده است این الفبا با اقتدار امپراطوری رم در سراسر اروپا ترویج یافت و در زمان ما به صورت های گوناگون تنها وسیله تحریر اروپائیان و آمریکائیان است. الفبای سانسکریت نیز با ۴۷ حروف خود مأخوذ از الفبای فینیقی است.