آپلود عكس

ماندالا (मण्डल;به معنی دایره در سانسکریت) یا دوایر کیهان‌نما، جدولی است هندسی مورد استفاده در ادیان بودا و هندو که به عنوان نمادی برای جهان هستی به کار می‌رود. اصل ماندالا از دین هندو است ولی در آیین بودا هم کاربرد زیادی پیدا کرده‌است.

ماندالاها دایره‌هایی نمادین برای تمرکز بر خویشتن و جستجو در درون انسان هستند. مرکز دایره جدول ماندالا برای تمرکز در حین مراقبه دینی بکار می‌رود. اشکال متقارن هندسی ماندالا خودبخود توجه شخص را به مرکز دایره جذب می‌کنند.

البته گستره کاربرد ماندالا بسیار وسیعتر از آیینهای یادشده‌است. مثلاً در معماری فرهنگ‌های اسلامی و مسیحی هم طرحهای ماندالا دیده می‌شود (نک: حس وحدت تألیف نادر اردلان و لاله بختیاری). این واژه در فارسی و عربی بصورت مَندَل بکار می‌رود و مورد استفاده جن‎گیران در مراسم احضار روح است. نمونه ای از ان را ادوارد براون^[۱] از زبان یک ایرانی که خود آن را تجربه کرده، توضیح داده‌است. کتابی نیز منسوب به ابوحامد غزالی با عنوان «المندل و الخاتم السلیمانی و العلم الروحانی» (عبدالفتاح السید الطوخی، بیروت: مکتبه الثقافیه، [بی‌تا]) در ترسیم طلسمات و علوم غریبه منتشر شده‌است.

روانکاو معروف کارل یونگ ماندالا را کهن‌الگوی خویشتن می‌داند، نماد تمامیت و نظم و کار ویژهٔ آن سازماندهی و دربرگیری تمامیت روان و ساماندهی و تنظیم دوباره وضعیت‌های هرج‌ومرج آلود است و در کتاب خاطرات ، رویاها و اندیشه ها می گوید : ماندالاهای من رمزنگاری های مربوط به وضعیت خودم بود که هر روز یک طرح جدید از آن به من الهام می شد. من آن ها را مثل مروارید گرانبها محافظت کردم. به طور فزاینده ای برای من روشن شد که ماندالا "مرکز" است، شاخص تمام مسیرهاست، و مسیری است به مرکز، به فردیت . نمونه های ماندالا ها در فرهنگ باستان وجود دارد. می توان آن را در نقاشی های دیواری مسیحیت به همراه نقش حیوانات برای به تصویر کشیدن فرستادگان اولوهیت و نیز در نقوش منطقه البروج یافت. زودیاک (منطقه البروج) نجومی و نسخه های آن نمونه هایی از ماندالا هستند. همچنین، در آیین روحانی هند، نمونه هایی جذاب از ماندالا با نمادهای پانتئون محلی پیدا می کنیم.