آپلود عكس

تاریخچه مختصر عکاسی (قبل از عصر دیجیتال)

بخش دوم: از سال 1851 میلادی و دوران صفحات تر

در سال 1851 میلادی توسط فردی انگلیسی به نام فردریک اسکات آرچر (Frederick Scott Archer) روش صفحه تر کولودیون (Collodion wet plate process) ابداع گردید. وی کشف کرد با استفاده از ترکیب ماده چسبناکی به نام کولودیون و ماده شیمیایی اگر بر روی سطح یک قطعه شیشه ریخته شود و به آن نوردهی کند می تواند تصاویر را بر روی آن ثبت نماید. روش کار به این صورت بود که او صفحه تر کولودیون را در حالیکه سطح شیشه نمناک بود در داخل دوربین نوردهی می کرد. اشکال کار اینجا بود که اگر کولودیون خشک می شد دیگر عمل نمی کرد. به این ترتیب اولین نگاتیو کولودیون به نام فرایند صفحه تر (Wet plate process) شناخته شد. نسبت به روشهای قبلی در این روش نگاتیوهای با وضوح بیشتر و با کیفیت بالاتری ایجاد شد که نسبت به فرایند های کالوتیپ یا آلبومین بر شیشه، حساسیت بسیار بیشتری به نور نشان می داد.

یک نمونه نگاتیو کولودیون و یک نمونه عکس که به روش کولودیون گرفته شده است.

به علت فرایند پیچیده ای که برای ایجاد صفحه تر در پشت استودیو ها انجام می شد، امکان استفاده از آن برای عکس برداری در خارج از استودیو مشکل به نظر می رسید. با این وجود چنان جاذبه ای در ثبت مناظر و سرزمین های ناشناخته وجود داشت که منجر شد عکاسان تجهیزات کامل عکاسخانه خود را در چادر هایی به همراه خود به مناطق مختلف ببرند. پس از مدتی تاریکخانه های تاشو ایجاد شدند. به علت نیاز به آب جهت عکاسی به این روش، اغلب در کنار برکه ها یا مناطق دارای آب اقدام به عکاسی می کردند و معمولا عکاس مجبور بود در هنگام عکاسی در زیر نوعی پارچه مخفی بماند تا بتواند به صفحه کلودیون داخل دوربین نوردهی کند.

استفاده از پارچه در هنگام عکاسی (تصویر راست) و نمونه یک تاریکخانه در داخل چادر (تصویر چپ)

کاربرد استفاده از کلودیون روز به روز بیشتر می شد. بطوریکه در عکاسی از روند ساخت بنا ها یا کارخانه ها و یا حتی در صحنه های جنگی بکار گرفته شد. عکس های مستند راجر فنتون (Roger Fenton) از جنگ کریمه (Crimean War 1853-1856) و عکس های فرانسیس فریث (Francis Frith) از مناظر مصر و سوریه از مشهورترین عکس هایی است که در این دوران گرفته شده است.

یکی از عکس های مستند راجر فنتون از جنگ کریمه (1856-1853)

مجسمه ابوالهول و اهرام مصر – عکاس: فرانسیس فریث

اگرچه کولودیون به عنوان یک فرایند نگاتیو/پزتیو در نظر گرفته می شد، ولی در طی سالهای اوج استفاده از کلودیون، روش دیگری برای ثبت تصاویر رایج گشت. به این صورت که یک نگاتیو کولودیون که کم نور خورده بود، بدون اینکه ظاهر شود بر روی یک قطعه پارچه مخمل مشکی قرار می گرفت و و تصویر مستقیم مثبتی را شکل می داد. به این نوع عکس ها اصطلاح آمبروتیپ (Ambrotype) به معنی جاودانگی اتلاق شد.عموما از این روش در سالهای 1855 تا 1857 میلادی در عکاسی پرتره استفاده می کردند. به علت شباهت ظاهری با داگروتیپ، به غلط به آنها داگروتیپ شیشه ای هم می گفتند.

دو نمونه از عکس های آمبروتیپ مربوط به قرن نوزدهم میلادی

یک عکاس آمریکایی به نام همیلتون اسمیت (Hamilton Lanphere Smith) نوعی از آمبروتیپ را به ثبت رساند که به جای شیشه از فلز رنگ شده سیاه استفاده می شد. به آنها تین تیپ (Tintype) یا فروتیپ (Ferrotype) می گفتند. تهیه این نوع عکس ها بسیار ارزان تر تمام می شد و باعث شد پرتره وارد خانه های کارگری نیز بشود. تین تیپ ها از اواخر دهه 1860 میلادی از آمریکا به بریتانیا و اروپا رسید.

یک نمونه عکس پرتره تین تیپ

مقارن با همین سالها دوربین هایی تولید شد که دارای لنزهای دوبل بودند و می توانستند دو تصویر پهلو به پهلو بر روی یک صفحه کولودیون نوردهی کنند و شبیه به دید دو چشمی(معادل دید چشم انسان) از یک صحنه ارائه دهند. به عبارتی عکس های سه بعدی ایجاد می کردند. روش تماشای عکس ها به این شکل بود که عکسها را درون دستگاه تماشای عکس قرار می دادند بطوریکه چشم چپ تصویر گرفته شده از لنز چپ را می دید و چشم راست عکس راست را و به این ترتیب عکس به صورت سه بعدی دیده می شد. با استفاده از نگاتیوهای جفت (استریو) کولودیون امکان چاپ چندین عکس سه بعدی بر کاغذ و یا شیشه های اندود شده با آلبومین فراهم گردید که بطور وسیع به مردم فروخته می شد. رونق عکس های سه بعدی در سالهای 1860 و 1870 میلادی به اوج خود رسید.

یک نمونه عکس سه بعدی و دوربین عکاسی با لنزهای دوبل (تصویر راست) و دستگاه تماشای عکس های سه بعدی (تصویر چپ)

در سال 1854 میلادی یک عکاس فرانسوی به نام آدولف دیسدری (Andre-Adolphe-Eugene Disderi) دوربینی ساخت که دارای چهار لنز بود و عکس هایی به اندازه کارت ویزیت ارائه می داد. در این دوربین ها دریچه لنزها با هم و یا جداگانه باز می شدند بنابراین امکان ثبت حالت های مختلف از مدل وجود داشت. در سال 1860 عکاسی کارت ویزیت (Calling card) از پاریس به لندن و نیویورک سرایت کرد و به سرعت با جایگزینی به جای عکس های داگروتیپ، مد روز گردید. روزنامه ها آن را کارت شیدایی یا کاردومنیا (cardomania) نامیدند. این نوع عکاسی تاثیر زیادی بر عکاسی حرفه ای داشت و موجب شد استودیوهای عکاسی زیادی در آمریکا و اروپا دایر گردند. با این وجود در سالهای دهه 1870 میلادی کارت های ویزیت از مد افتادند.

عکس های کارت ویزیت با دوربین عکاسی چهار لنزی دیسدری

در اواخر دهه 1870 میلادی عکس های بزرگتر رومیزی یا کابینت (Cabinet) رایج شد. اغلب برای عکاسی از ستارگان تئاتر و بعدها در عکس های پرتره خانوادگی زیاد بکار می رفت. استودیوهای سطح بالا که امکان ایجاد صحنه های متنوع و گران قیمتی را داشتند ایجاد شد و تجارت عکس های گران قیمت رونق گرفت..

یک نمونه از عکس های رومیزی در دهه 1870 میلادی